ΠΡΟΣ: Υ.ΠΕ.ΚΑ Γρ.Υπουργού
Κοινοβουλευτικός Ελεγχος
ΘΕΜΑ: Υποβάθμιση και μαρασμός Ι.Π. Μεσολογγίου
ΣXETIKA:
- το με αρ. πρ. 5493/β/87/20-6-2011 δικό σας.
- το με αρ. πρ. 18153/17-6-2011 Ερώτημα Βουλευτών [ΕΔΩ]
Σε συνέχεια του ως άνω σχετικού, θα θέλαμε να σας πληροφορήσουμε ότι, ως λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου – Αιτωλικού δεν ονομάζουμε ένα ενιαίο λιμνοθαλάσσιο χώρο αλλά ένα σύμπλεγμα λιμνοθαλασσών, οι οποίες είναι παραγωγικές. Τα οικολογικά χαρακτηριστικά του συμπλέγματος, με εξαίρεση συγκεκριμένες υποπεριοχές (Αιτωλικό και Ανατολική Κλείσοβα), το κατατάσσουν στα πιο υγιή συστήματα της χώρας. Από την άποψη αυτή, χαρακτηρισμοί όπως η λιμνοθάλασσα Μεσολογγίου – Αιτωλικού μετατρέπεται σε «νεκρά» θάλασσα δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και δεν βοηθούν.
Σε ό,τι αφορά τα πράγματι σοβαρά οικολογικά προβλήματα, των συγκεκριμένων λιμνοθαλάσσιων περιοχών, δηλαδή του Αιτωλικού και της Ανατολικής Κλείσοβας και τα οποία απαιτούν επειγόντως αντιμετώπιση, οφείλονται κυρίως σε ανθρωπογενείς παρεμβάσεις του παρελθόντος (τεχνικά έργα, αποξηράνσεις περιφερειακών βάλτων) και σε επίσης ανθρωπογενείς δραστηριότητες που συνεχίζονται έως και σήμερα και εμπίπτουν στην κατηγορία των παράνομων χρήσεων, όπως καταπατήσεις, υγρά και στερεά απόβλητα, επιχωματώσεις (δεν αναφερόμαστε δηλαδή στη λειτουργία των φραγμάτων Ευήνου και Αχελώου που επίσης έχουν επηρεάσει τη λειτουργία του υγροτοπικού συμπλέγματος).
Αξίζει να αναφερθούμε ιδιαίτερα στην κατάσταση της Ανατολικής Κλείσοβας, η οποία λόγω πλήρους απόφραξης του στομίου επικοινωνίας με τον Πατραϊκό κόλπο έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και χρήζει άμεσης αποκατάστασης κατά προτεραιότητα. Υπάρχει λόγω και των καιρικών συνθηκών, ορατός κίνδυνος καθολικού θανάτου των υδρόβιων οργανισμών, με άμεσες συνέπειες και στη δημόσια υγεία λόγω γειτνίασης με την πόλη του Μεσολογγίου.
Από σχετική εργασία που εκπονήθηκε από τον Φορέα Διαχείριση προκύπτει ότι στην περιοχή έχουν ήδη, από τη δεκαετία του 1980, ξεκινήσει να εκτελούνται έργα με σκοπό την άρση των επιπτώσεων από τις επεμβάσεις της περιόδου 1968-1972 καθώς επίσης έχουν ληφθεί διαχειριστικά μέτρα και έχουν αναπτυχθεί υποδομές αναγκαίες για την αποκατάσταση/προστασία του περιβάλλοντος.
Ενδεικτικά αναφέρουμε κάποια από τα έργα που υλοποιήθηκαν στην περιοχή:
- Διάνοιξη ανατολικής και δυτικής γέφυρας Αιτωλικού, άρση αναχώματος για τη βελτίωση της κυκλοφορίας νερού στην ομώνυμη λιμνοθάλασσα.
- Διάνοιξη διαύλου και στομίου επικοινωνίας, αφαίρεση παλαιών φραγμών για τη βελτίωση της επικοινωνίας της Αν. Κλείσοβας με τη θάλασσα.
- Αναβάθμιση ΒΙΟ.ΚΑ. Μεσολογγίου και Αιτωλικού.
- Κατάργηση του ιχθυοτροφείου «Πόρος» Αιτωλικού με σκοπό την κυκλοφορία νερού και του ιχθυοτροφείου Αν. Κλείσοβας, για δεύτερη φορά 2011 για την υποβοήθηση εξυγίανσής της.
Ειδικότερα, για τη δράση του Φορέα Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου με σκοπό την πρόληψη και αντιμετώπισή των προβλημάτων, ο Φορέας συμβάλλει με την επόπτευση της περιοχής, την ενημέρωση των τοπικών αρχών και αρμοδίων υπηρεσιών και τη διατύπωση προτάσεων επιδιώκοντας τη συνεργασία με αυτές καθώς και με τις ομάδες χρηστών.
Παράλληλα, στο σχέδιο δράσης του έχει περιλάβει όχι μόνο την παρακολούθηση των οικοτόπων και ειδών των περιοχών του δικτύου NARURA 2000 αλλά και μελέτες και έργα με σκοπό την άρση των επιπτώσεων από άστοχες παρεμβάσεις του παρελθόντος, την ανάδειξη της περιοχής, την ενημέρωση του κοινού κλπ. Πέραν αυτών, έχει κατ' επανάληψη θέσει στις αρμόδιες υπηρεσίες ζητήματα εξορθολογισμού των όρων αλιευτικής εκμετάλλευσης της λιμνοθάλασσας θεωρώντας ότι σοβαρός παράγοντας διατήρησής της σε καλή οικολογική λειτουργία είναι η διατήρηση των παραδοσιακών μορφών εκμετάλλευσης και συνεπώς η διαμόρφωση των αναγκαίων όρων για τη συγκράτηση στην περιοχή των αλιέων που ασκούν αυτές τις αλιευτικές τέχνες.
Πιο συγκεκριμένα, ενδεικτικά αναφέρουμε ότι, ο Φορέας Διαχείρισης Λιμνοθάλασσας Μεσολογγίου:
- Χρηματοδότησε μελέτη τεχνικού έργου που αποσκοπεί στη βελτίωση της κυκλοφορίας νερού στη λιμνοθάλασσα Αιτωλικού (παρουσιάζει ανοξικές συνθήκες) με την άρση αναχωμάτων που είχαν κατασκευαστεί κατά το παρελθόν και τη βελτίωση της υδατοποιότητας απορροών ΒΙΟΚΑ Αιτωλικού με φυσικό τρόπο (αξιοποίηση υγροτόπου).
- Διαμόρφωσε σε συνεργασία με το Δήμο Ι.Π. Μεσολογγίου πρόταση έργου για τη με φυσικό τρόπο εξυγίανση απορροών ΒΙΟΚΑ Μεσολογγίου, χειμάρρων και αποστραγγιστικών αντλιοστασίων στη λιμνοθάλασσα Ανατολικής Κλείσοβας (παρουσιάζει δυστροφικές κρίσεις) και την εκτέλεση του έργου της προαναφερθείσας μελέτης
- Κατέγραψε όλες τις καταπατήσεις στην παράκτια ζώνη, για τις περισσότερες των οποίων υπάρχουν πρωτόκολλα διοικητικής αποβολής από την Κτηματική Υπηρεσία Αιτωλ/νίας (δεν έχουν υλοποιηθεί)
- Συνεργάζεται με το Δασαρχείο Μεσολογγίου για τη φύλαξη (εποχικά) του Δάσους του Φράξου (διατηρητέο Μνημείο της Φύσης).
- Οργανώνει ενημέρωση και ξενάγηση επισκεπτών, φοιτητικών και σχολικών ομάδων, εντάσσοντας στις σχετικές δράσεις και συνεταιρισμούς αλιέων (η λιμνοθάλασσα δεν αποτελεί μόνο αντικείμενο φυσιολατρίας αλλά και φυσικό εργαστήριο / σχολείο).
Τέλος, εκείνο που επίσης πρέπει να ληφθεί υπ' όψη για να κατανοηθεί και η αποτελεσματικότητα των μέτρων αποκατάστασης είναι το γεγονός ότι, ενώ οι καταστροφικές παρεμβάσεις υλοποιήθηκαν ενιαία βάσει συγκεκριμένου σχεδιασμού και τεράστιου κόστους, οι μετέπειτα προσπάθειες αποκατάστασης ακολουθούν τους ρυθμούς και το ύψος της εκάστοτε χρηματοδότησης καθώς επίσης, ως οφείλουν, οι παρεμβάσεις προγραμματίζονται σταδιακά λαμβάνοντας υπ' όψη και τα αποτελέσματα μετρήσεων για την κατάσταση του φυσικού περιβάλλοντος.
Με Εκτίμηση
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ.
Νίκος Αναγνόπουλος